Mediator to bezstronna osoba trzecia o specjalnych kwalifikacjach, która włącza się do sporu, pomagająca w znalezieniu pojednawczego- kreatywnego, nie zaś kompromisowego jak zwykło się mylnie uważać !- rozwiązania.
W trakcie postępowania mediacyjnego, mediator zachęca strony do nawiązania dialogu i unikania konfrontacji w których to strony same poszukują najodpowiedniejszego sposobu rozwiązania sporu, szytego na ich własną miarę. Takie rozwiązanie nie jest im narzucone, stąd staje się niezwykle trwałe- w odróżnieniu od narzuconego postanowienia sądowego.
Mediator to osoba bezstronna, pomagająca stronom we wzajemnym wysłuchaniu, przedstawieniu racji i argumentów, odnalezieniu wspólnych interesów jak również wypracowaniu innych możliwych rozwiązań.
Mediator dba o zachowanie równowagi między Wami. Działa bezstronnie i nikogo nie faworyzuje. W sytuacji istniejącej nierównowagi na jakimkolwiek polu, zadaniem mediatora jest jej niwelowanie stosując odpowiednie techniki. Mediator nie wyróżnia żadnej ze stron z uwagi na piastowane stanowisko, status społeczny czy płeć lub wiek.
Mediator pomaga skoncentrować się stronom na problemach, uzgodnieniu na czym one polegają, a następnie wypracowaniu satysfakcjonującego porozumienia.
Mediator nie przekonuje, nie narzuca stronom własnych propozycji oraz rozwiązań. Zachowuje bezstronność i neutralność. Prowadzi mediację w taki sposób, aby niwelować ewentualnie występującą nierównowagę stron.
Mediator powinien dysponować wiedzą z zakresu psychologii i socjologii oraz podstaw prawa, charakteryzować się umiejętnością doboru oraz właściwego stosowania odpowiednich technik komunikacyjnych, jak również szeregiem cech poprawiających jakość jego pracy w zawodzie mediatora, takimi jak elastyczność, obiektywizm i neutralność. Powinien mieć też zdolność do szybkiego nawiązywania relacji interpersonalnych.
Mediator prowadzi mediację kierując się zasadami mediacji.
Profesjonalny mediator działa wreszcie w oparciu o standardy uchwalone przez Społeczną Radę ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości.
Mediacja jest bardzo efektywną formą rozwiązywania konfliktów nie tylko sprawach cywilnych, w tym rodzinnych, ale i gospodarczych, administracyjnych czy karnych. Jest wspierana przez Ministerstwo Sprawiedliwości jako jeden z alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów (ang. ADR).
Mediacja jest też dobrowolnym, niesformalizowanym, poufnym i pozasądowym postępowaniem w sprawach, w których możliwe jest zawarcie porozumienia i ugody. Prowadzona między uczestnikami (stronami) określonego sporu przez osobę trzecią- bezstronnego i wykwalifikowanego mediatora celem doprowadzenia do ugodowego załatwienia tego sporu. Istnieje coraz większe zapotrzebowanie na rynku na tą usługę wskutek wciąż drogich usług prawniczych, jak również do tego stanu przyczyniają się zmiany światopoglądowe i mentalne społeczeństw za którymi idą określone wzorce życia.
Mediacja jest doskonałym narzędziem do rozwiązywania konfliktów i sporów. Oszczędza czas, pieniądze, a co najważniejsze- nie tylko nie niszczy relacji jak to ma miejsce choćby w sądzie, ale odbudowuje więzi międzyludzkie. To naprawdę znakomita wiadomość.
Mediacja ma więc właściwości rekonstrukcyjne. Odbudowuje też zaufanie międzyludzkie, uzdrawia z nabrzmiałych i niszczących relację naleciałości oraz kreuje wizję odnowionego, bardziej szczęśliwego życia ! Co więcej- rozwiązania przyszłości okazują się trwałe, ponieważ zapisy ugody uszyte zostają na Waszą miarę w duchu współpracy, nie kompromisu ! Obie strony zatem na mediacji mają szansę wyjść zwycięsko. Nie ma wtedy przegranych ! Założenie to sprawia, że rozwiązania wypracowane podczas mediacji stają się skuteczne, trwałe i uszczęśliwiające ludzi.
Mediator zachowując postawę bezstronności, nie faworyzuje żadnej ze stron i dba o zrównoważony przebieg rozmowy.
Podczas mediacji nie szukamy winnego. Nie oskarżamy się, nie etykietyzujemy i nie stygmatyzujemy żadnej osoby. Skupiamy się na problemie i poszukujemy najwłaściwszych rozwiązań.
Spektrum konfliktów, jakie można rozwiązać na drodze mediacji jest bardzo szerokie. Tam, gdzie są ludzie są również i relacje. A tam gdzie są relacje, mogą istnieć i spory. W dzisiejszych czasach można zauważyć poszerzające się pola potencjalnych konfliktów, które warto rozwiązywać.
W Gabinetach Mediacji WASZ MEDIATOR przeprowadzam postępowania mediacyjne zgodnie z przepisami prawa oraz standardami prowadzenia mediacji. Mediator dobiera techniki aktywnej komunikacji w zależności od rozwoju sytuacji oraz techniki radzenia sobie ze stresem i emocją.
Mediacja pozwala, jak już sygnalizowałem, zaoszczędzić wiele naszych zasobów finansowych, ponieważ jest statystycznie około 2,5-krotnie tańsza od postępowań sadowych. Jest też znacznie tańsza od usług prawniczych.
Wyraźnie oszczędza czas, ponieważ drastycznie skraca całą procedurę. Średni czas rozpatrywania sprawy cywilnej w sądzie trwa w Polsce blisko 1,5 roku, podczas gdy na mediacji porozumienie możliwe jest do uzyskania już w ciągu kilkudziesięciu dni !
Najpoważniejsze jednak korzyści z mediacji otrzymujemy jednak w sferze psychicznej i emocjonalnej. Mediacja ogranicza emocje oraz przeżywany stres. Prowadzona jest w ciepłej atmosferze z zachowaniem zasad, którymi kieruje się mediacja. Dzięki ograniczeniu mających zły wpływ na przebieg rozmowy emocji oraz wyeliminowaniu wzajemnych oskarżeń nie dochodzi do destrukcji czasem już resztek relacji. Zadaniem mediatora jest niedopuszczenie do sytuacji, w której spokojna, zrównoważona rozmowa nie będzie możliwa. Efektem takiego stanu rzeczy jest wytworzenie klimatu bezpieczeństwa, które sprawia, iż strony otwierają się, uczą na nowo rozmawiać i rzeczowo pracować nad problemem, z którym przyszli.
Nowe rozwiązania stają się Waszymi rozwiązaniami. Pasującymi do Was jak ulał. Tworzy się poczucie ulgi (pojawia się nagłe zmniejszenie przeżywanego cierpienia), satysfakcji (ponieważ widzę realnie lepszą przyszłość, która zaczyna mi się nawet podobać) oraz szczęścia.
Powyższego nigdy nie doświadczymy w sądzie, w którym nie doświadczymy atmosfery pojednawczej, jest natomiast bezlitosna walka o własne interesy, własną wygraną i często chęć zniszczenia „przeciwnika”. Atmosfera sali sądowej daleka jest od tej, która panują na mediacji. Nie ma też mowy o spokojnej rozmowie. Relacje ulegają często całkowitemu, nawet trwałemu zniszczeniu, a o ich odbudowie nie ma oczywiście nawet mowy.
W konsekwencji z sądu wychodzi jeden poobijany „wygrany” oraz ledwo żywy „przegrany”. Oboje są zniszczeni emocjonalnie a relacja między nimi często na lata a nawet całe życie zostaje przerwana.
Dodatkowo, ugoda mediacyjna jest bardzo trwała. Od tak skonstruowanej ugody rzadko kiedy następują odwołania. Jakże diametralnie inaczej wygląda to w sądzie, prawda ?
Mediacja jest sprawiedliwością naprawczą, bo w odróżnieniu od tej która panuje w sądach, aspekt jej najfantastyczniejszej moim zdaniem cechy- ODBUDOWY, jest tu kluczowy.
Podczas mediacji wypracowujemy tzw. mapy konfliktów na podstawie usystematyzowanych argumentów. Istnieją wartości, które każda strona chroni. Są to wartości dla niej bardzo ważne i z reguły jest ona z nimi szczególnie związana. Poszukujemy tych wartości ale również znajdujemy najistotniejsze równice. Badamy argumenty racjonalne. Na podstawie analizy uzyskanego spektrum problemów rozpoczynamy poszukiwania rozwiązań i opracowujemy formułę zgodności.
Podczas mediacji pracujemy na detalu. Jak najbardziej staramy się precyzować i konkretyzować nasze potrzeby. To bardzo istotne, ponieważ w znacznym stopniu niweluje to ewentualne występowanie późniejszych nieporozumień.
W trakcie mediacji poszukujemy również takich sposobów radzenia sobie z konfliktem, aby żadna ze stron nie czuła się pokrzywdzona. Poszukujemy też innych niż przemoc i agresja sposobów radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.
Mediacja wreszcie może, choć oczywiście nie musi, prowadzić do pojednania. Ale i bez pojednania wypracowane zapisy ugody będą wartościowe i cenne.
Mediator jest również organizatorem innych form pomocy. Jest diagnostą i zobowiązany jest ocenić, czy będzie w stanie pomóc stronom. W przypadku negatywnej kwalifikacji do mediacji, mediator powinien umieć wskazać alternatywne drogi pomocy, w tym udzielić wskazówek o możliwości skorzystania z usług innych specjalistów. Przy czym mediator może również współpracować z innym specjalistą.
Mediacja nie ma prowadzić do uzyskania kompromisu, co często potocznie jest mylnie rozumiane i powtarzane. W jej trakcie poszukujemy nowego, kreatywnego rozwiązania zaistniałego problemu na zasadzie współpracy i wzajemnego zrozumienia. Uczymy się na nowo komunikować ze sobą, co często pogłębia naszą relację w przyszłości.
Na zakończenie dodam, że proces mediacji jest niezwykle przyjazny. Podczas spotkania rozmawiamy popijając herbatę czy kawę. Stosujemy przerwy wtedy, gdy tego potrzebujecie oraz krótkie spotkania na osobności, jeśli sytuacja będzie tego wymagać. Nikt nikogo nie pospiesza, nie oskarża ani nie ocenia. W sytuacjach bardzo trudnych możliwe jest nawet kontrolowane odreagowanie emocji. W którym sądzie tego doświadczycie ?
Warto również wiedzieć, że ugoda zawarta przed mediatorem, jeśli tylko będziecie tego chcieli, po jej zatwierdzeniu przez sąd, uzyskuje moc prawną ugody zawartej przed sądem. Wspaniale, prawda ? Pamiętajmy jednak, że nie mamy takiego obowiązku, jeśli tego sobie nie życzymy.
Mediator jest zobowiązany na każdym etapie pracy do zachowania najwyższych standardów etycznych. Wiąże się to bezpośrednio z prowadzeniem mediacji w oparciu o zasady, którymi rządzi się proces mediacyjny.
1. Mediacja jest całkowicie dobrowolna. Oznacza to, że nikogo nie można zmusić do tego, aby poddał się mediacji. Nie są akceptowane żadne formy nacisków oraz próby narzucenia Wam woli, która nie jest Waszą. Wspólną decyzją decydujecie się na tę formę pomocy.
2. Zasada akceptowalności sprawia, iż oboje akceptujecie mediatora. Macie pełną swobodę przy podejmowaniu tej decyzji. Możecie mnie, jako mediatora w Waszej sprawie nie akceptować, podobnie jak ja, jako mediator mogę odmówić podjęcia się mediacji w Waszej sprawie.
3. Mediator jest również zobowiązany do zachowania pełnej poufności. Wszelkie informacje oraz dokumenty powstałe w toku mediacji zachowuje tylko i wyłącznie dla siebie i nikt nie może oczekiwać ich ujawnienia.
4. Dzięki zasadzie neutralności, powszechnie uważanej za najtrudniejszą do zachowania, mediator nie narzuca rozwiązań. Oznacza to Waszą pełną samodzielność. Mediator nie wydaje werdyktów, nie ocenia, nie radzi oraz nie proponuje rozwiązań.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że istnieją również inne podejścia w mediacji, które akceptują np. pewną formę doradztwa czy oceny zdarzeń lub postępowania (podejście ewaluatywne czy transformatywne). Pracuję w podejściu facylitatywnym, które w pełni realizuje zasadę neutralności (a tylko w wyjątkowych sytuacjach korzystam z innych podejść).
W ramach mediacji nie doradzam i w pełni kieruję się zasadą neutralności.
5. Bezstronność wymusza na mediatorze dbałość o równowagę stron. Dzięki temu cały przebieg mediacji nie jest zdominowany przez jedną stronę i przez to wypaczony oraz nieskuteczny.
6. Każdy mediator zobowiązany jest do ciągłej pracy nad sobą. Zdobywania nowych kwalifikacji i pogłębiania wiedzy. Dzięki temu nie zaprzecza on zasadzie profesjonalizmu.
Mediator ponadto zachowuje podczas całego procesu mediacyjnego pełną bezinteresowność.
Nierozwiązane konflikty i spory, zdarzają się nieustannie i zdarzać się będą. Nie są do uniknięcia nawet w najlepszych relacjach. Powstają na dowolnym polu.
Problemy te można i warto rozwiązywać bez udziału sądu. Te są droższe i nieprzyjazne człowiekowi (oficjalność procedur sądowych, atmosfera sali sądowej potęgują stres).
Procedury sądowe są też znacznie bardziej przewlekłe. Typowa mediacja natomiast zamyka się z reguły w kilku, a w rzadkich przypadkach kilkunastu spotkaniach (sesjach) z mediatorem. W postępowaniu sądowym często druga strona konfliktu ponadto staje się przeciwnikiem pierwszej.
Jeśli znajdujemy się w już w sytuacji, w której jedynie sąd wydaje się nam jedynym właściwym wyjściem, zatrzymajmy się na chwilę. Owszem, bywają sytuacje, w których sąd staje się nieodzowny. Jednak spory, powtórzymy to raz jeszcze, naprawdę warto rozwiązywać bez udziału sądu. A postępowania sądowe rzadko kończą się w wyniku porozumienia i zawarcia ugody.
Będąc mediatorem stałym przy Sądach Okręgowych- naprawdę wiem o czym mówię.
Mimo, iż mediacja jako jedna z alternatywnych form rozwiązywania konfliktów istnieje w polskim prawie już od ponad dwudziestu lat, to wciąż jest jeszcze mało znana polskiemu społeczeństwu. Z diametralnie inną sytuacją mamy do czynienia w Stanach Zjednoczonych, czy bliżej nas, Szwecji.
Mediacja została wprowadzona do Kodeksu Postępowania Cywilnego na podstawie ustawy z 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks Postępowania Cywilnego, Kodeks Cywilny i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Warto pamiętać, że ugodę zawartą przed mediatorem, a która powstaje jako finalizacja procesu mediacyjnego, możecie- ale nie musicie- zatwierdzić, jeśli taka będzie Wasza wola, w sądzie. Dzięki temu uzyskuje ona moc prawną ugody zawartej przed sądem.
To nowatorskie podejście oferowane jest tym z Was, którzy z sukcesem przebrnęli przez cały proces mediacyjny i chcieliby dobre owoce mediacji jeszcze lepiej ugruntować.
Świeżo zagojoną ranę łatwo doprowadzić do stanu ponownego krwawienia, dlatego warto chronić ją jeszcze przynajmniej przez jakichś dodatkowy czas do momentu pełnego zagojenia się.
Mimo, iż mediacja pozwala na uzyskanie satysfakcjonującego i bardzo trwałego porozumienia, usługa Opieki Pomediacyjnej, którą oferuję, jest jakby umocnieniem „świeżo osadzonego fundamentu”.
Myślę, że zdecydowanie warto o niej na mediacji porozmawiać !